ՏԱՌԱՃԱՆԱՉՈՒԹՅՈՒՆԸ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ԵՎ ԱՄՆ-Ի ՏԱՐՐԱԿԱՆ ԴԱՍԱՐԱՆՆԵՐՈՒՄ

##article.authors##

  • ԿԱՐԻՆԵ ՄԱԴԱԹՅԱՆ Այգեզարդի Ա․ Ղարիբյանի անվան միջնակարգ դպրոց
  • ԱՆՆԱ ԱՆՏՈՆՅԱՆ Նոյեմբերյանի թիվ 2 հիմնական դպրոց

DOI-:

https://doi.org/10.24234/journalforarmenianstudies.v2i69.187

Հիմնաբառեր-:

վերլուծական-համադրական հնչյունաբառային մեթոդներ, հնչյուն, հնչյունավանկային մեթոդ, հնչյունային լսողություն, կարդալու որակական հատկանիշներ, գլոբալ մեթոդ

Վերացական

Գրաճանաչության իրականացումը հանրակրթության հիմնաքարն է։ Այն աշակերտի համար ապահովում է հետագա ուսումնառության բարենպաստ պայմաններ։ Ինչպես ՀՀ-ում, այնպես էլ Սփյուռքում հայկական դպրոցների տարրական դասարաններում մայրենիի դասերի գերխնդիրը կարդալու բոլոր որակական հատկանիշների պահպանմամբ ընթերցելու կարողության զարգացումն է։ Որքան էլ որ հայերենի գրաճանաչության մեթոդը հնչյունային է, այնուամենայնիվ տարբեր տարածաշրջաններում այդ գործընթացում առկա են որոշակի առանձնահատկություններ։ Այսպես, ԱՄՆ-ում գրաճանաչության գործընթացի առանձնահատկությունները պայմանավորված են երկրի թիրախային լեզվով՝ անգլերենով։ Հայ իրականության մեջ գրաճանաչությունն իրականացվում է վերլուծական-համադրական հնչյունաբառային մեթոդով՝ որպես հիմնակետ ընդունելով հնչյունի ընկալումը։ ԱՄՆ-ում հայ երեխաներն անգլերեն սովորում են ոչ հնչյունային մեթոդով, իսկ հայերենով գրաճանաչ են դառնում հնչյունային մեթոդով։ Պատմականորեն հաստատված է, որ հայերեն կարդալու կարողության զարգացման ամենամատչելի մեթոդն է, քանի որ մեր այբուբենը հնչյունային է․ յուրաքանչյուր հնչյուն ունի իր տառը։ Աշակերտներն առանց դժվարության են յուրացնում կարդալու, հնչյունը լսելու, արտասանելու և այլ կարողությունները։ Սփյուռքում հայ երեխաների գրաճանաչության համար օգտագործվող այբբենարաններից է «Զանգակ» այբբենարանը՝ Ջ. Գյուլամիրյանի հեղինակությամբ, համապատասխան աշխատանքային տետրերով և մեթոդական ուղեցույցով։

Հղումներ

Gyulamiryan J. (2018), Mayrenii owsowcman met'odika / Methodology of teaching native language /, Yerevan, "Zangak" publishing house.

Gharibyan A. (1947), Hayoc lezvi met'odika /Methodology of Armenian Language/, Haypethrat.

Sukhiasyan A.M., Sukhiasyan K.A., Felekyan M.H. (2017), Jhamanakakic Hayoc lezow (hnchyownabanowt'yown, bar'agitowt'yown /Modern Armenian Language (Phonetics, Lexicology)/, Yerevan, Yerevan State University Publishing House.

Bizzochi A. (2017), How Many Phonemes Does the English Language have, International Journal on Studies in English Language and Literature, Vol. 5, Issue 10, Pages 36–46.

National Reading Panel. (2000), Teaching Children to Read: An Evidence-Based Assessment of the Scientific Research Literature on Reading and Its Implications for Reading Instruction. National Institute of Child Health and Human Development. https://www.nichd.nih.gov/sites/default/files/publications/pubs/nrp/documents/report.pdf

The Reading League. (2021), Science of Reading: A Defining Movement.

https://www.thereadingleague.org/wp-content/uploads/2022/01/Science_of_Reading_Defining_Guide_eBook.pdf

##submission.downloads##

Հրապարակված

2025-09-13