ՇԱՐԱՀՅՈՒՍԱԿԱՆ ՕՏԱՐԱԲԱՆՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԿԻՐԱՌՈՒԹՅԱՆ ՈԼՈՐՏՆԵՐԸ ԱՐԴԻ ԳՐԱԿԱՆ ՀԱՅԵՐԵՆՈՒՄ
DOI-:
https://doi.org/10.24234/journalforarmenianstudies.v2i69.174Հիմնաբառեր-:
օտարաբանություններ, փոխառություններ, բառային, հնչյունային և շարահյուսական օտարաբանություններ, քմայնացում, շարահյուսական խնդրառության սխալներ, ճիշտ թարգմանություն, մաքրամոլություն, բառապաշար և բառի ծագումնաբանությունՎերացական
Սույն հոդվածում լեզվաբանական վերլուծության ենք ենթարկել ավագ դպրոցում ուսուցանվող գեղարվեստական երկերում տեղ գտած օտարաբանությունները: Մասնավորապես անդրադարձել ենք այն իրողություններին, որոնք կարող են աշակերտի խոսքի մաքրության դժվարություն առաջացնել: Ըստ այդմ անդրադարձել ենք հնչյունային, բառային և շարահյուսական մակարդակներում հաճախ հանդիպող անճշտություններին: Ցույց ենք տվել օտար բառերի և փոխառությունների առնչությունները՝ համեմատություն անցկացնելով հարցի շուրջ տարբեր լեզվաբանների կարծիքների միջև: Լեզվաբաններից շատերը իրենց աշխատանքներում որոշ փոխառություններ համարել են օտար բառեր, որով խոչընդոտ են ստեղծում օտարաբանությունների ընկալման և առհասարակ բառապաշարի մեջ դրանց ընդգրկման համար: Ելնելով ավագ դպրոցի աշակերտների շրջանում անցկացրած հետազոտության արդյունքներից՝ ցույց ենք տվել, թե որոնք են այն հիմնական պատճառները, որոնք թույլ չեն տալիս օտարաբան կազմություններին իրենց տեղը զիջելու հայերեն համարժեքներին: Ուսումնասիրելով ավագ դպրոցի ծրագրային երկերից մի քանիսը՝ ուշադրություն ենք դարձրել դրանցում գործածված օտարաբանությունների գործածման հաճախականությանը: Գեղարվեստական երկերում նման օտարաբանությունների կիրառման ծավալները հաշվի առնելով էլ առաջարկել ենք ավագ դպրոցի 10-րդ, 11-րդ և 12-րդ դասարաններում մշտապես անդրադառնալ այս հարցին, բացատրել նման կիրառությունների ոչ հարկի լինելը և սովորեցնել դրանց հայերեն համարժեքները: Ցույց է տրված օտարաբանությունների կիրառման ոլորտներն արդի գրական հայերենում, թե՛ առօրյա-խոսակցական, թե՛ գրական-գեղարվեստական ոճերում:
Հետազոտությունը որպես ուղեցույց կարող է ծառայել ուսուցիչներին օտարաբանություններն ուսուցանելիս։
Բացի այդ, շահեկան է մշակել համապատասխան մեթոդական նյութեր, որոնք կհեշտացնեն թե՛ ուսուցիչների, թե՛ աշակերտների աշխատանքը՝ նպաստելով լեզվամաքրման գիտակցված գործընթացի խորացմանը։ Նման մոտեցումը կարող է հիմք դառնալ լեզվական քաղաքականության զարգացմանն ուղղված նորարարական կրթական նախաձեռնությունների համար։
Հղումներ
Yezekyan L. (2007), Hayoc lezvi otwagitowt'yown /Stylistics of the Armenian language/, Yerevan, Yerevan State University Publishing Houses.
Zakaryan H. (2002), O'tarabanowt'yownneri artamghman mitowmy' hayerenowm /The trend of foreign language expulsion in Armenian/, "Banber of Yerevan University (social sciences)", №1, p. 133-140.
Ishkhanyan R. (1981), Aknark hayereni terminashinowt'yan /Overview of Armenian Terminology/, Yerevan, “Luys” Publishing House.
Levon Shant (1989). Erker /Yerker/, Yerevan, "Soviet Writer" Publishing House.
Hayrapetyan A. (2011), O'tar bar'eri bar'aran /Dictionary of foreign words/, Yerevan, Author's edition.
Hovhannisyan L. (1983), XVII dari grabary' /Grabar of the 17th century/, "Issues of language and style", part VII, Yerevan, pp. 116-196.
Gharibyan A.(1954), Hayoc lezvi dasavandman met'odika /Methodology of teaching the Armenian language/, Yerevan, Haypethrat.
Nar-Dos (1978), Patmvac'qner, vipakner /Stories, novels/, Yerevan, “Luys” Publishing House.
Raffi (1984), Erkeri jhoghovac'ow /Collected works/, vol. IV, Yerevan, Haypethrat.
##submission.downloads##
Հրապարակված
Թողարկում
Բաժին
Արտոնագհր
Copyright (c) 2025 ZHENYA HOVHANNISYAN
Այս աշխատանքն արտոնագրված է որպես a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.
