Ուխտագնացություն Տայոց աշխարհ
DOI-:
https://doi.org/10.24234/journalforarmenianstudies.v5i59.26Հիմնաբառեր-:
Արևմտյան Հայաստան, Տայք, Թորթումի կիրճ, Իշխան, Օշկվանք, քաղկեդոնականներ, վրացական նկրտումներՎերացական
Յուրաքանչյուր հայի պարտքն է ուխտագնացություն կատարելու մեր պատմական հայրենիք՝ ներառյալ Տայոց աշխարհ (իմա՝ ներկայիս Թուրքիայի Հանրապետության հյուսիս-արևելյան նահանգներ): Ու եթե հիմնականում թրքաբնակ Արդվին և Օլթի քաղաքներից հայկական պատմամշակութային շերտը գրեթե իսպառ վերացել է, ապա այլ է դրությունն անտառածածկ Թորթումի կիրճում, ուր վեր են հառնում Օշկվանքի Ս. Հովհաննես Մկրտիչ, Խախուի և Իշխանի Ս. Աստվածածին եկեղեցիները:
Միջնադարյան այս վանական համալիրների պատերը դեռ պահպանել են Մամիկոնյան և Բագրատունի իշխանների շունչն ու ոգին, առաքելական և քաղկեդոնական կղերականների պայքարն ու անցյալի և ներկայի համադրումը: Ու թեև քաղաքական որոշակի նկատառումներից ելնելով Տայքն ընկալվում է իբրև վրացական պատմական տարածք (Տաո), այնուամենայնիվ այստեղի հայկական շերտն անուրանալի է և մնայուն:
Հղումներ
Ակոպով Ա., Տայքյան հուշարձանների «պատկանելության» հարցի շուրջ, ՀՀ ԳԱԱ Շիրակի հայագիտական հետազոտությունների կենտրոն. Գիտական աշխատություններ, հ. 17, 2014, Ե., էջ 74։
Ատրպետ, Ճորոխի ավազանը, Վիեննա, 1929, էջ 171:
Եղիազարյան Ա., Հայ բագրատունիների տերությունը (885-908 թթ.): Պատմաաշխարհագրական ուսումնասիրություն, Ե., 2011 էջ 111-112:
Կարնեցի Յ., Տեղագիր Վերին հայոց, յիշատակարան ԺԷ դարու, խմբ. Կոստանեանց Կ., Վաղարշապատ, 1903, էջ 17:
Հակոբյան Թ., Պատմական Հայաստանի քաղաքները, Ե., 1987, էջ 58:
Մարության Հ., Տայքի ճարտարապետության պատմության ուսումնասիրությունը եվ խորհրդային գրաքննությունը, Բանբեր Մատենադարանի, № 23, Ե., 2016, էջ 119։
Մարության Տ., Խորագույն Հայք, Ե., 1978 էջ 32:
Մարության Տ., Հայ դասական ճարտարապետության ակունքներում, Ե., 2003, էջ 244-245:
Նազարյան Լ., «Տայք» անվանումն ըստ բյուզանդական աղբյուրների, Պատմական Տայք. պատմություն, մշակույթ, դավանանք: Հոդվածների ժողովածու, Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածին, 2019, էջ 120 – 131:
Սարյան Ա., Արմավենու և ականթի զարդաքանդակները Տայքի հուշարձաններում եվ դրանց վաղմիջնադարյան և համաժամանակյա զուգահեռները, Բանբեր Մատենադարանի, №24, Ե., 2017, էջ 51:
Амиранашвили Ш., История грузинского искусства, Москва, 1963.
Арутюнова-Фиданян В., Повествование о делах армянских (VII век) Источник и время, Москва, 2004, с. 183:
Арутюнян Б., К вопросу об этнической принадлежности населения бассейна реки Чорох в VII-IV вв. до н.э., ՊԲՀ, 1998, 1-2, էջ 233-246:
Токарский Н., Из истории средневекового страительства в Тайкском княжестве, Е., 1988, с. 20.
##submission.downloads##
Հրապարակված
Թողարկում
Բաժին
Արտոնագհր
Copyright (c) 2022 Հեղինակ և ամսագիր
Այս աշխատանքն արտոնագրված է որպես a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.
