ԴԵՐԱՆՎԱՆ ԵԶԱԿԻ ԵՎ ՀՈԳՆԱԿԻ ԹՎԻ ԿԱԶՄՈՒԹՅՈՒՆԸ ԵՎ ԻՄԱՍՏԱԳՈՐԾԱՌԱԿԱՆ ԴՐՍԵՎՈՐՈՒՄՆԵՐԸ ԳՐԱԿԱՆ ԱՐԵՎԵԼԱՀԱՅԵՐԵՆՈՒՄ, ԳԵՐՄԱՆԵՐԵՆՈՒՄ ԵՎ ՌՈՒՍԵՐԵՆՈՒՄ
DOI-:
https://doi.org/10.24234/journalforarmenianstudies.v1i68.147Հիմնաբառեր-:
դերանուն, եզակի, հոգնակի, անհոգնական, թվակարգ, տարահիմք, հավաքական ցուցիչ, թվակազմությունՎերացական
Սույն հոդվածն ուսումնասիրում է գրական արևելահայերենում, գերմաներենում, և ռուսերենում դերանուն խոսքի մասի թվակարգային հայեցակետը՝ հիմք ընդունելով վերջինիս հարաբերություն արտահայտող և ոչ միատարր ձևաբանական կազմությունը։ Վերլուծության արդյունքում առանձնացվում են թվակարգային իրացման երեք հիմնական տիպերը՝ երկթվային դերանուններ, բացառապես եզակի թվով հանդես եկող դերանուններ և միայն հոգնակի թվով գործածվող դերանուններ։ Դերանվան` բառային և քերականական պլանում ընդհանրական և ոչ միատարր ձևաբանական դրսևորումները հնարավոր են դարձնում վերջինիս ոճական բազմաշերտ դրսևորումները, որոնք հատկապես թվակարգի տեսանկյունից աչքի են ընկնում ճկուն և տարաբնույթ իրացումներով՝ ցույց տալով, որ եզակի թիվը, ընդգրկելով առավել ընդարձակ իմաստային դաշտ, երբեմն հնարավորություն է տալիս միտքը դարձնել առավել ընդհանրական, տարածական առումով ավելի ընդարձակ, քան հոգնակի թիվը։ Եզակի և հոգնակի ձևերի կառուցվածքային ու իմաստային անհամաչափությունների եռալեզու ուսումնասիրությունը միտված է բացահայտելու ինչպես ընդհանրական, այնպես էլ միայն մեկ լեզվին հատուկ օրինաչափությունները, որոնք արտացոլում են տվյալ լեզվի մտածողության ու քերականական համակարգի առանձնահատկությունները։
Հղումներ
Abrahamyan S. (1956), Ardi hayereni deranownnery' /The Pronouns of Modern Armenian/, Yerevan, Publishing House of the Academy of Sciences of the Armenian SSR.
Jahukyan G. (1974), Jhamanakakic hayereni tesowt'yan himownqner /Fundamentals of the Theory of Modern Armenian/, Yerevan, Publishing House of the Academy of Sciences of the Armenian SSR.
Vinogradov V. (1986), Russkiy yazyk: Grammaticheskoye ucheniye o slove /The Russian Language: The Grammatical Doctrine of the Word (3rd ed.)/, Moscow, Higher School Publishing House.
Golanov I. (1962), Morfologiya sovremennogo russkogo yazyka /Morphology of the Modern Russian Language/, Moscow, Higher School Publishing House.
Jespersen O. (1958), Filosofiya grammatiki /The Philosophy of Grammar/, Moscow, Publishing House of Foreign Literature.
Ratushinskaya I. (2001), Odessity /The People of Odessa/, Moscow, AST Publishing House.
Eisenberg P. (2000), Outline of German Grammar: The Sentence. Stuttgart Weimar: J.B. Metzler Verlag.
Engel U. (1996), German Grammar. Heidelberg, Julius Groos Verlag.
Horster H. (1991), A Heart Plays False. Cologne, Lingen Verlag.
Nieberle S. & Strowick, E. (Eds.) (2006), Narration and Gender: Texts, Media, Epistemes (Literature, Culture and Gender. Major Series, Vol. 42), Böhlau Verlag.
##submission.downloads##
Հրապարակված
Թողարկում
Բաժին
Արտոնագհր
Copyright (c) 2025 ANNA SOGHOMONYAN
Այս աշխատանքն արտոնագրված է որպես a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.
