«ՅՈՒՇԱՏԵՏՐ» ԷՍՍԵՆԵՐԻ ԳԵՂԱՐՎԵՍՏԱՎԱՎԵՐԱԳՐԱԿԱՆ ՀԻՄՆԱՎՈՐՈՒՄՆԵՐԸ
DOI-:
https://doi.org/10.24234/journalforarmenianstudies.v3i66.124Հիմնաբառեր-:
«Յուշատետր», էսսե, բանաստեղծական պատկեր, գրական դիմանկար, արժևորում, տարեգրություն, գեղարվեստավավերագրական արձակ, արդիականություն, պատմականություն, գաղափարախոսությունՎերացական
Հոդվածի նպատակն է Պոլսի «Մարմարա» օրաթերթում հրապարակված և ապա առանձին գրքերով լույս տեսած խմբագրապետ Ռոպեր Հատտեճյանի «Յուշատետր» էսսեները ներկայացնել որպես առօրյա և պատմական իրադարձություններին անդրադարձող գեղարվեստական հրապարակագրություն:
Թեման արդիական է, քանի որ Ռ. Հատտեճյանի «Յուշատետր» խորագրով էսսեների գեղագիտական արծարծումներով ներկայացվում են հեղինակի մտահղացման ճանաչողական ակունքները, ժամանակի ճիշտ գնահատումները, ուղենշվում ժամանակակից արձակի զարգացման միտումները:
Ըստ սահմանված նպատակի՝ ուսումնասիրել ենք «Յուշատետր» էսսեների ձևաբովանդակային առանձնահատկությունները և դրանք բնութագրել որպես վավերագրական հիմնավորում ունեցող, գեղարվեստական ոճավորմամբ փոքրածավալ գրվածքներ, որոնք պատումի թեմատիկ բազմազանության մեջ միավորում են պատմականությունն ու արդիականությունը:
Համադրական վերլուծության մեթոդով անդրադարձել ենք «Յուշատետր»-ի էջերում հրապարակված հատկապես այն էսսեներին, որոնք վերաբերում են հայ գրական գործիչներին, նրանց հանրային ու ստեղծագործական գործունեությանը: Ընդհանրացրել ենք Ռ. Հատտեճյանի ընտրած հեղինակների բանարվեստի բովանդակային ընդգրկումները, գեղագիտական սկզբունքները, քերթողական արվեստի դրսևորման ձևերը:
Առաջնորդվելով ժամանակագրական քննության մեթոդով՝ հոդվածում «Յուշատետր»-երը դիտարկել ենք որպես յուրօրինակ քրոնիկոններ, որոնք ստեղծագործական ընդհանրացումներով տալիս են պատմական իրարահաջորդ ժամանակների իրական պատկերը։
Եզրահանգումներում գրական դիմանկարների գեղարվեստավավերագրական պատումների ընդհանրացումները լրացրել ենք Ռ. Հատտեճյանի՝ մարդկային բանականության էկզիստենցյալ տառապանքը բնութագրող փիլիսոփայական ձևակերպումներով:
Հղումներ
Galstyan A., (2021), Arevelahay gegharvestakan vaveragrowt'yan lezown /The Language of Eastern Armenian Artistic Documentary/, Yerevan, "Edit Print" pub.
Khrakhuni Z., (1991), Nshmarner miws erese'n /Observations from the Other Side/, Istanbul, "Murad Ofset" pub.
Toranian T., (2002), R'ope'r Hatte'twean.Amboghjakan grage'ty' /Robert Hattejian: The Complete Intellectual/, Aleppo, "Kilikia" pub.
Hattejian R. (2000), Yowshatetr 39, Ptoyt my' hay banasteghc'owt'ean parte'zin me'j /Memoir 39, A Stroll in the Garden of Armenian Poetry/, Istanbul, "Murad Ofset" pub.
Hattejian R. (2006), Yowshatetr 47, Ar'agast de'pi banasteghc'owt'iwn /Memoir 47, Sail towards Poetry/, Istanbul, "Murad Ofset" pub.
Hattejian R. (2007), Yowshatetr 59, Ptoyt hay grakanowt'ean qowlisnerown me'j /Memoir 59, A Stroll Behind the Curtains of Armenian Literature/, vol. A, Istanbul, "Murad Ofset" pub.
Hattejian R. (2008), Yowshatetr 60, Ptoyt hay grakanowt'ean qowlisnerown me'j /Memoir 60, A Stroll Behind the Curtains of Armenian Literature/, vol. B, Istanbul, "Murad Ofset" pub.
Hattejian R., (2008), Yowshatetr 61, Ptoyt hay grakanowt'ean qowlisnerown me'j /Memoir 61, A Stroll Behind the Curtains of Armenian Literature/, vol. C, Istanbul, "Murad Ofset" pub.
Hakobyan M. (2013), Anverjake't zroyc mer grakanowt'ean eraxtawornerown het /Endless Conversations with the Distinguished Figures of Our Literature/, Istanbul, "Murad Ofset" pub.
Sharoyan L. (2000), Yawerjho're'n sireli «merin Polisy'» /Forever Beloved "My Istanbul"/, Istanbul, "Murad Ofset" pub.
«Polsahay grakanowt'iwny' 20-rd dari ke'sic minchew mer o'rery'» /"The Literature of Armenians from Constantinople: From the Mid-20th Century to the Present Day"/ (2023), Yerevan, "Armav" pub.
«R'ope'r Hatte'twean grakan gorc'owne'owt'ean 40-ameay hangrowanin» /"Robert Hattejian's Literary Activity: 40-Year Milestone"/ (1987), Istanbul, "Murad Ofset" pub.
##submission.downloads##
Հրապարակված
Թողարկում
Բաժին
Արտոնագհր
Copyright (c) 2025 Հեղինակ և ամսագիր

Այս աշխատանքն արտոնագրված է որպես a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.